Tarih Araştırmaları arşivleri - Süleymaniye Vakfı

GELECEK İÇİN DİN EĞİTİMİ

Abdülaziz Bayındır: Din eğitiminin temeli Kur’an’daki ayetlerden çözüm üretmeyi sağlayan hikmet metodunu öğrenmek olacaktır. Hikmet eğitiminin özü kitaptaki ayetler ile yaratılmış bütün kâinattaki ayetlerin birlikte öğrenilmesidir. Son haftalarda ülkemizin eğitim ve istihdam konuları ile ilgili yazılar yazıyorum. Artarak devam eden ilgi üzerine bu konuda çok değerli görüşleri olan seçkin uzmanlarla söyleşileri sürdürüyorum. Bugün eski bir dostum olan Prof. Dr. Abdülaziz Bayındır Hoca ile 21. yüzyılda din eğitimi konusunda sohbet edeceğiz. Abdülaziz Bayındır, 1976’da Atatürk Üniversitesi İslami İlimler Fakültesi’nden mezun olmasının ardından tayin edildiği İstanbul Müftülüğü’nde 1997’ye kadar önce müftü yardımcısı, sonra uzman olarak çalıştı. Bu süre içinde Fetva Kurulunu ve Şer’iyye Sicilleri (Osmanlı Mahkeme) Arşivi’ni yönetti. 1983-1993 yılları arasında İslamî İlimler Araştırma Vakfı’nın ilmi toplantılarını düzenledi. 1984’te “Şer’iyye Sicilleri Işığında Osmanlılarda Muhakeme Usulleri” isimli teziyle doktora, ekonomi ve İslam hukuku ile ilgili çalışmalarıyla 1987’de doçent, 2003’te İstanbul Üniversitesi’nde profesör oldu. 1985’ten 2005’e kadar faizsiz bankacılık, sigorta ve borsa konularında danışmanlık yaptı. 17 dilde yayın yapmakta olan Süleymaniye Vakfı’nı 1993’te kurdu. İlkokuldan itibaren iş dünyasının içinde olan Prof. Dr. Abdülaziz Bayındır, 30 kadar patent ve faydalı modele sahip bir fabrikanın kurucusu ve ortağıdır. Şimdi Abdülaziz Hoca ile söyleşiye başlayalım. T.Ç. – Abdülaziz Hocam, İslam dünyası, Çin’den İspanya’ya uzanan, Avrupa’da örnek alınan […]

Hikmetli Kur’an Çalışması

HİKMETLİ KURAN ÇALIŞMASI ‘’Bu çalışma Süleymaniye Vakfı Kuran Meali ve vakfın meal çalışmalarında takip ettiği ‘’hikmet metodu’ndan yararlanılarak yapılmış birbirini açıklayan ayetleri birlikte okuma çalışmasıdır.’’ Kur’an’da yer alan 114 Sure’nin bu metod ile hazırlanmış PDF dosyalarına aşağıdaki linklerden ulaşabilirsiniz: 0 hikmetli kuran çalışması giriş 1 hikmetli fatiha suresi 2 hikmetli bakara suresi 3 hikmetli ali imran suresi 4 hikmetli nisa suresi 5 hikmetli maide suresi 6 hikmetli enam suresi 7 hikmetli araf suresi 8 hikmetli enfal suresi 9 hikmetli tevbe suresi 10 hikmetli yunus suresi 11 hikmetli hud suresi 12 hikmetli yusuf suresi 13 hikmetli rad suresi 14 hikmetli ibrahim suresi 15 hikmetli hicr suresi 16 hikmetli nahl suresi 17 hikmetli isra suresi 18 hikmetli kehf suresi 19 hikmetli meryem suresi 20 hikmetli taha suresi 21 hikmetli enbiya suresi 22 hikmetli hac suresi 23 hikmetli müminun suresi 24 hikmetli nur suresi 25 hikmetli furkan suresi 26 hikmetli şuara suresi 27 hikmetli neml suresi 28 hikmetli kasas suresi 29 hikmetli ankebut suresi 30 hikmetli rum suresi 31 hikmetli lokman suresi 32 hikmetli secde suresi 33 hikmetli ahzab suresi 34 hikmetli sebe suresi 35 hikmetli fatır suresi 36 hikmetli yasin suresi 37 hikmetli saffat suresi 38 hikmetli sad suresi 39 hikmetli zümer […]

Ölüme Hazırlık

“Ölümü ve hayatı yaratan odur. Bunlar, hanginiz daha güzel iş yapacak diye sizi yıpratıcı bir imtihandan geçirmek içindir…” (Mülk, 67/2) diye buyuran Allah, ölümün de tıpkı hayat gibi bir imtihan aracı olduğunu bizlere öğretmiştir. O, bir taraftan Nebîmize hitaben “Senden önceki hiç bir insanı ölümsüz yapmadık. Sanki sen ölürsen onlar sonsuza dek mi yaşayacaklar?” (Enbiyâ, 21/34) diye buyururken diğer taraftan “Her canlı ölümü tadacaktır!” (Âl-i İmrân, 3/185) düsturu ile ölümün herkes için geçerli ilahi bir kanun olduğunu ilan etmiştir. “Nerede olursanız olun, isterseniz sağlam kaleler içinde olun, ölüm sizi yakalayacak…” (Nisâ, 4/78) ve “De ki: Kendisinden kaçtığınız ölüm sizi yakalayacak. Sonra, gizliyi de açıkta olanı da bilen Allah’ın huzuruna çıkarılacaksınız…” (Cuma, 62/8) ayetleri de ölümden kaçışın asla mümkün olmadığını gösteren ilahi ilkelerdendir. İnsanlar hayat kadar gerçek olan ölümden genelde; – ölümün gerçek niteliği hakkında bilgi sahibi olmamaktan, – ölümün zor ve acı veren bir olay olduğunu düşünmekten, – ölümle birlikte maddi (mal-mülk gibi) ve manevi değerlerini (aile gibi) yitirecek olmaktan, – bedenin çözülüp bozulmasıyla ruhun da aynı akıbete uğrayacağını zannetmekten, – ölüm sonrasında başına gelecek şeyleri tam olarak bilmemek veya kötü şeyler geleceğini tahmin etmekten dolayı korkarlar.[1] Ölüm karşısında duyulan korku ve endişenin en etkili ilacı olan ahiret inancına[2] sahip […]

Haydi Hep Birlikte Namaza!

Kur’an-ı Kerim’de cemaatle namazın önemine işaret eden bazı ayetler bulunmaktadır. Bunun yanı sıra hadis kitaplarında yer alan sahih rivayetlerden anlaşıldığına göre Resûlullâh sallallâhu aleyhi ve sellem de cemaatle namaz kılmaya büyük önem vermiştir. İlgili ayetler ve Resûlullâh’ın uygulamaları sebebiyle sahabe döneminde özürsüz yere cemaate katılmayanlara neredeyse münafık gözü ile bakıldığı rivayetlere yansımıştır. Mesela ashâb-ı kirâm’ın önde gelenlerinden Abdulah İbn Mes’ud’un bu konuda şöyle söylediği rivayet edilmiştir: “Allah’a yemin ederim ki ben, münafık olduğu (ayan beyan ortada olduğu için) bilinenler veya hastalardan başka hiçbirimizin cemaatle namaza katılmaktan geri kaldığını görmedim! Hatta hastalar bile iki adamın arasına girerek/onların omuzlarına tutunarak da olsa mutlaka namaza gelirlerdi…”[1] Ashab-ı kirâm’ın namazlarını cemaatle birlikte kılmaya olan bu düşkünlükleri hiç şüphesiz ki Nebîmizi örnek almalarından kaynaklanıyordu. Zira O, farz namazlarda cemaatten hiç geri kalmadığı gibi vefatına sebep olan hastalığa yakalandığında bile Ali b. Ebî Tâlib ve Abdullah İbn Abbas’ın kolları arasında ayakları yerlere sürünür bir vaziyette dahi cemaate iştirak etmiştir.[2] Onun beş vakit namazın farzlarını cemaatle kılmasına ve kıldırmasına sıcak, soğuk, yağmur, fırtına gibi tabiat olayları ile yolculuk veya savaş durumları gibi hiçbir zorluk ve sıkıntılı durum engel olamamıştır.[3] Aşağıda görüleceği gibi Nebîmizin cemaatle birlikte namaz kılmaya bu denli önem göstermesi konuyla ilgili ayetler sebebiyle olmalıdır. Asr-ı […]

Benî Kureyza Esirlerinin Akıbeti

Tarih Araştırmaları

Yazan: Jamal Najim* Tercüme: Abdurrahman Yazıcı Peygamber (sav), Benî Kureyza gazvesinde de diğer…

Savaş Esirleri ve Cariyelik

Tarih Araştırmaları

Esirleri, köle veya cariye yapmak ve cariyelerin cinselliğinden nikâhsız olarak yararlanmak Kur’ân’a aykırıdır. Bu konudaki ayeter açık olmasına rağmen anlam…

İslamiyet İçinde Alevilik

Tarih Araştırmaları

Ali radiyellahü anh’ın dediği rivayet edilmiştir: Beni Resulüllah aleyhisselam çağırdı ve buyurdu ki, ” Sende İsâ’ya benzer bir yön vardır.…

Osmanlı’nın Çöküş Devrinde Din – 1

Tarih Araştırmaları

Sultan II. Abdulhamid’in Ulema İle İlgili Değerlendirmesi Japon imparatorluk ailesine mensup bir Prens, kendisini ziyarete gelir. imparatorundan özel bir mektup…

Örneklerle Osmanlı’da Ceza Yargılaması

Tarih Araştırmaları

Osmanlı Devleti’nde İslam Hukukunun hemen her mezhebine bağlı vatandaşlar olmakla beraber Hanefî mezhebine bağlı olanlar daha çoktu. Bu yüzden yargı…

Osmanlı’da Yargının İşleyişi

Tarih Araştırmaları

Tanzimattan sonra kurulan Nizamiye Mahkemeleri’nde uygulanmış hukuk ve ceza muhakemesi kanunları bir tarafta bırakılırsa, Osmanlılar, yargılama hukuku sahasında İslam Hukuku’nu[1]…

Taoizm

Araştırmalar Tarih Araştırmaları

GİRİŞ Din, insanın var olmasından bu yana onun hayatında önemli bir yer işgal eden bir kurum olmuştur. Din kurumunun en…

Osmanlının Çöküş Devrinde Din – 2

Tarih Araştırmaları

1900’lü yılların başı.. Henüz altı asırlık Osmanlı Devleti ayakta.. O devirde yaşayan halkın din anlayışının, dine bakışının ne düzeyde olduğunu…

Kandil Geceleri

Kandil Geceleri Tarih Araştırmaları

Ülkemizde kandil geceleri diye bilinen geceler takvim sıralamasına göre; Rebiulevvel ayının 12. gecesi Mevlid, Recep ayının ilk cuma…