İslam’da kandiller
Bu makalede Kur’an kavramlarından tasdik, nesh ve tahrif konularında sınırların nasıl aşıldığı üstünde durulacak örnek olarak da Ramazan orucu ilgili aşırılıklar anlatılacaktır. Konu, şu iki âyette özetlenen, Kur’an’ı Kur’an ile anlama yöntemiyle işlenecektir: “الر كِتَابٌ أُحْكِمَتْ آَيَاتُهُ ثُمَّ فُصِّلَتْ مِنْ لَدُنْ حَكِيمٍ خَبِيرٍ. أَلَّا تَعْبُدُوا إِلَّا اللَّهَ إِنَّنِي لَكُمْ مِنْهُ نَذِيرٌ وَبَشِيرٌ” ELİF LÂM RÂ! Bu, doğru hükümler veren ve her şeyin iç yüzünü bilen Allah tarafından âyetleri hem muhkem kılınmış hem[1] de ayrıntılı olarak açıklanmış bir Kitaptır. Bu, Allah’tan başkasına kul olmamanız içindir. (De ki:) Ben de sizi onunla (o Kitap ile) uyaran ve size müjde veren bir kişiyim.” (Hud 11/1-2) Sınır, Arapçada had = الحد kelimesi ile ifade edilir. Had, iki şey arasında yer alan ve birinin diğerine karışmasına engel olan şeydir[2]. Allah; orucun içeriğini, zamanını, kimlerin kazaya bırakabileceğini ve oruç tutulan günlerin gecelerinde bu ümmet için helal kıldığı şeyleri, arka arkaya dört ayette açıklamış ve en son şunları söylemiştir: تِلْكَ حُدُودُ اللَّهِ فَلَا تَقْرَبُوهَا كَذَلِكَ يُبَيِّنُ اللَّهُ آيَاتِهِ لِلنَّاسِ لَعَلَّهُمْ يَتَّقُونَ “Bunlar Allah’ın koyduğu sınırlardır, bunlara yaklaşmayın. Allah âyetlerini insanlara böyle açıklar ki kendilerini yanlışlardan korusunlar.” (Bakara 2/187) Allah, koyduğu sınırlara yaklaşmayı yasaklamış ama Müslümanlar hemen her konuda, aşmadık sınır bırakmamışlardır. Bu yazıda bunlardan birkaçı üzerinde durulacaktır. […]
Yeri geldiğinde “… Ama ben de Allah’ıma, O’nun var ve bir olduğuna inanıyorum!” diyen; fakat Allah’ın emir ve yasaklarını hiçe sayıp sanki O yokmuş gibi davrananlara rastlamışsınızdır. “Ama ben de inanıyorum!” cümlesinin bir savunma ya da bir teselli/avunma psikolojisi ile kurulduğunu anlamak fazla zor olmasa gerektir. Biz burada bu cümlelerin ne amaçla kurulduğundan ziyade, neticesinde sahibi için bir değer ifade edip etmeyeceği üzerinde durmak istiyoruz. Bu yüzden başlıktaki sorumuzu bir kez daha tekrar edip başka sorular da soracağız: Allah’a nasıl inanırsınız? İnandığınızı söylerken O’na tam manasıyla güvenir misiniz? O’nu kendinize yakın mı bilirsiniz, uzak mı? O’na aracısız bir şekilde direkt olarak ulaşabileceğinize ve isteklerinizi arz edebileceğinize inanır mısınız? Yoksa O’na olan inancınıza birtakım yanlış şeyler mi karıştırırsınız? Bu soruların cevaplarını Allah’ın varlığına da birliğine de inanan; ama bu inançlarına birtakım yanlışlar katan, O’na tam manasıyla güvenmeyen, O’nu kendilerine uzak bilip yakınlaşmak için aracılar edinen ve bu yüzden “müşrik” olarak vasıflandırılan Mekkelileri (Mekke müşriklerini) anlatan ayetleri okuyarak cevaplandırmaya çalışalım: Kur’an’ın nazil olduğu dönemde yaşamış olan müşriklerin Allah inançlarını haber veren bir ayette Cenâb-ı Hak, Resûlullâh’a hitaben şöyle buyurmuştur: وَلَئِن سَأَلْتَهُم مَّنْ خَلَقَ السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضَ وَسَخَّرَ الشَّمْسَ وَالْقَمَرَ لَيَقُولُنَّ اللَّهُ فَأَنَّى يُؤْفَكُونَ “Onlara: ‘Gökleri ve yeri yaratan, Güneş’i ve Ay’ı hizmete sokan […]
Halefiyet, halife olmak, öncekinin yerine geçmektir. Yerine geçene halef, öncekine selef denir. Başkasının yerine, ya tabii yoldan ya da mücadele ile geçilir. Kümesteki yaşlı horoz ölürse genç olan onun yerine geçer. Ama genç olanı, yaşlının ölümünü beklemezse kıyasıya bir mücadele başlar. Biri diğerini, ya öldürür veya oradan uzaklaştırır. Tavuklar bu mücadelede yer almazlar. Benzer durum, diğer hayvanlarda da vardır. Dünya kurulduğu günden beri bu böyledir. Bir gün Rabbin meleklere: “Yeryüzünde bir halife oluşturmaktayım” demişti. Melekler, kadın erkek her insanın halifelik mücadelesine girecek şekilde yaratıldığını öğrenince şaşırmışlar ve Allah’a şöyle demişlerdi: “Orada karıştırıcılık yapacak ve kan dökecek birilerini mi oluşturuyorsun? Ama neylersen, güzel eylersin; biz bu sebeple sana boyun eğeriz. Sen en temizini yaparsın” Allah Teâlâ’nın cevabı şu olmuştu: “Ben sizin bilmediklerinizi bilirim.” (Bakara 2/30) Meleklerin bilmediği; bilim ve medeniyette yarış şeklinde geçecek halifelik mücadelesiydi. Böylesi daha önce hiç olmamıştı. Allah, önce “Âdem’e isimlerin hepsini öğretmiş, sonra onları meleklere göstermiş ve “iddianız doğruysa bana şunların isimlerini bildirin” demişti. Melekler:“Biz sana boyun eğeriz. Bizde bir bilgi olmaz; sen ne öğretmişsen odur. Bilen sen, yerinde karar veren sensin” demişlerdi. Bunun üzerine Allah, “Âdem! Meleklere şunların isimlerini bildir” demişti. Âdem onlara o isimleri bildirince Allah: “Size dememiş miydim, ben göklerin ve yerin bilinmezlerini bilirim. Neyi […]
(Bu yazı, Kitap ve Hikmet dergimizin 24. Sayısı için yazdığımız NEBİLERİN VE KİTAPLARIN ÖLDÜRÜLMESİ başlıklı yazımızın bir bölümüdür.) Zeyd ve Zeynep Olayı İmam Şafiî’nin kitabında Sünnetin, Allah adına, onun, özel ve genel hükümlerdeki muradını açıkladığı iddiasını ispat için delil getirilen şu âyet, bu iddiayı tümüyle çürütür: “Allah ve Resulü bir işi kesinleştirince inanmış bir erkeğin ve kadının, kendi işlerinde seçme hakkı kalmaz. Kim, Allah’a ve Resulüne isyan ederse açık bir şekilde sapmış olur.” (Ahzab 33/36) Bu âyetin hemen arkasından Zeyd ve Zeynep ile ilgili şu âyet gelir: “Allah’ın nimet verdiği ve senin de nimet verdiğin kimseye: “Eşini nikâhında tut, Allah’tan kork” diyordun ama aslında insanlardan korkarak Allah’ın açığa çıkaracağı şeyi içinde gizliyordun. Oysa doğru olan[1] (insanlardan değil) Allah’tan korkmandır. Zeyd eşiyle ilişiğini kesince onu seninle evlendirdik ki, müminlerin evlatlıkları, eşleriyle ilişkilerini kesince onlarla evlenmelerinde bir sıkıntı olmasın. Allah’ın buyruğu yerine gelmiştir. (Ahzab 33/37) İddia edildiği gibi bu âyet, Nebî’mizin sözlerinin, Allah adına, onun özel ve genel hükümlerdeki muradını açıkladığının delili olsa onun verdiği: “Eşini nikâhında tut” emrinden sonra Zeyd’in eşini boşamaması gerekirdi. Ama Zeyd, Nebî’mizin emrine uymadı ve Zeyneb’i boşadı. Geleneğe göre Zeyd’in suçlanması gerekirken Allah Nebî’mizi suçlamıştır. Nisa 23. âyette, öz oğlun boşadığı eş, evlenilmesi yasak olan kadınlardan sayıldığı […]
Kategoriler
- Akaid Araştırmaları (8)
- Allah'ın Bilgisi ve Kader (3)
- Araştırmalar (8)
- Basın Bülteni (4)
- Başörtüsü (3)
- Bülten (49)
- Ders-Duyuru (2)
- Diğer Araştırmalar (18)
- Diğer-Dillerdeki-Sitelerimiz (18)
- Diyanet (16)
- Duyuru-Merkez-Slayt (10)
- Eleştiriler (23)
- Fetva (6)
- Fıkıh Araştırmaları (50)
- Fıtrat ve Tıp Araştırmaları (15)
- Hac (7)
- Hadis Araştırmaları (6)
- Helal Gıda Araştırmaları (2)
- Hocalara Sorun (2)
- İslam İktisadı (12)
- Kadın (11)
- Kandil Geceleri (6)
- Köşe Yazıları (13)
- Kur'an Araştırmaları (45)
- Kuran Dersleri (299)
- Kuran'da Nebiler (16)
- Kurban (5)
- Kutsanan Gelenek ve Kur'an (4)
- Meal Çalışmaları (44)
- Miras (3)
- Namaz (6)
- Nikah/Evlilik (6)
- Ramazan ve Oruç (26)
- Risale-i Nur ve Said Nursi (20)
- Röportajlar (11)
- Sizden Gelen İmsak ve Vakit Gözlemleri (3)
- Sizden Gelenler (45)
- Süleymaniye Vakfı Takvim (1)
- Tarih Araştırmaları (9)
- Tefsir Çalışmaları (23)
- Yazılar (36)
- Yorumlu Haber (3)